Zbrodnia [nie]doskonała – Katarzyna Bonda, Bogdan Lach

Marzenie każdego miłośnika kryminałów, czyli Zbrodnia [nie]doskonała – Katarzyna Bonda, Bogdan Lach

Profilowanie zawsze było dla mnie pasjonującym zajęciem. Bardzo przypomina mi układanie puzzli – wyszukiwanie elementów, części wspólnych – poszukiwanie niedoskonałości, które pozwolą złożyć dany obraz w całość. Zbrodnia[nie]doskonała to literatura faktu, ukazująca różnego rodzaju przestępstwa i człowieka, który zajmuje się ich analizą. To niezwykle realny materiał sporządzony przez Katarzynę Bondę [dziennikarkę i pisarkę] ukazujący tajniki pracy pierwszego polskiego profilera Bogdana Lacha [pioniera tej dziedziny w naszym kraju], który tworząc setki profili i doskonaląc się przez lata, przekonał polską policję, iż warto inwestować w tę dziedzinę nauki. Czy przekonał i mnie? Zdecydowanie tak!
Na początek warto wspomnieć w kilku słowach o tym kim jest profiler. To policyjny psycholog. Autor psychologicznego portretu zbrodniarza. Człowiek z krwi i kości, znający wagę swojej pracy oraz jej trud i różne oblicza. Biegły z zakresu psychologii określający motywy zbrodni oraz potencjalnych sprawców. To jego historia, tym bardziej przerażająca, ponieważ prawdziwa. To obrazy zbrodni widziane jego oczyma.
Profilowanie na przestrzeni wieków istniało i istnieje: w literaturze, telewizji czy kinie. Mimo jego znikomej historii w Polsce, na świecie cieszy się dość dużą popularnością. Rozpoczynając od klasycznych powieści A.C. Doyle’a i metod Sherlocka, a kończąc na serialach typu Zabójcze umysły [które ukazują pracę jednostek zajmujących się profilowaniem na terenie USA]. Jestem niezmiernie szczęśliwa, iż policyjni psycholodzy coraz częściej goszczą na kartkach polskich powieści jako główni bohaterowie: Załuska czy Meyer w innych powieściach Katarzyny Bondy lub Heinz z powieści Mariusza Czubaja. Autor ten napisał także powieść Etnolog w mieście grzechu, która według mnie jest studium szeroko pojętego gatunku literackiego jakim jest kryminał, ale także literaturą, która ukazuje wiele elementów omawianej dziedziny.
Zbrodnia [nie]doskonała jest literaturą fascynującą, ze względu na swoją tematykę. Powieść, do której nie raz będę wracać, gdyż reprezentuje sobą wszystko czego szukam w tego typu lekturach. Cechuje ją przystępność, rzetelność, skrupulatność i szczegółowość. Pomogła mi zgłębić zagadnienie „profilowania oraz profilera”, jednocześnie skłaniając mnie do refleksji na temat ludzkiej natury – tzw. zła, które w Nas drzemie. To także powieść ukazującą pełen obraz policyjnego psychologa – jego pracę, jego troski, ból i mierzenie się z upływającym czasem oraz rozpaczą rodzin. Jej forma oraz przekaz są bardzo uniwersalne przez co, może spodobać się nie tylko osobom zaznajomionym z tematem, ale i nowicjuszom na tym podwórku.
Każdy element Zbrodni [nie]doskonałej od psychologicznego portretu sprawcy po opisy konkretnych przypadków, motywów i sprawców powodują, iż jest to powieść niesamowicie realna i prawdziwa. Przerażająca ponieważ ukazuje co tak naprawdę siedzi w ludziach, których określamy mianem „potworów” . Niepokojąca ze względu na opisane jednostki i ich zwyczajność, za którą ukrywają się ludzie zdolni do najokrutniejszych zbrodni – wystarczy im tylko motyw – seks, pieniądze, zemsta, miłość, urojenia czy fantazje. Czytając te powieść poznacie wzorce oraz zależności, jakich poszukuje policyjny psycholog. W centrum tego wszystkiego znajduje się główny bohater – profiler – uparty, wytrwały oraz jednocześnie pełen pokory i świadom strat, i bólu jaki powoduje zbrodnia.
Fajną gratką dla wielbicieli zagadek kryminalnych oraz profilowania jest rozdział przedstawiający zagadkę dla czytelnika. Autorzy wciągają Nas w tę grę, prosząc o sporządzenie profilu. Czy określiliśmy go poprawnie? O tym dowie się każdy, kto przystąpi do tego zadania. Ja jestem nim zachwycona. Idealny sposób na sprawdzenie swojej wiedzy.
Czas spędzony przy tej lekturze uznaję za więcej niż udany. Pani Katarzyna oraz Pan Bogdan potrafią w świetny sposób przykuć uwagę czytelnika, zainteresować go i sprawić, iż chce więcej. Dlatego piszę: „Dajcie mi jeszcze! Chcę więcej takiej literatury” Wcześniej moją ulubioną książką Pani Katarzyny Bondy były Polskie morderczynie. W tej chwili Zbrodnia [nie]doskonała stoi zdecydowanie na piedestale, ale mam nadzieje, iż kolejna część cyklu Czterech żywiołów z profilerką Saszą Załuską strąci ją z tego podium.
Podsumowując Zbrodnia[nie]doskonała to niezwykle realistyczny obraz pracy policyjnego psychologa, zwanego profilerem. Powieść ukazującą pozytywne i negatywne strony tego zawodu. To także opowieść o zbrodni i jej sprawcach, którzy zawsze posiadają charakterystyczny modus operandi, składający się na ich profil – ich historię. Publikacja oparta na faktach, którą polecam z czystym sumieniem każdemu zainteresowanemu tą tematyką.

Marta Korkus, 11.01.2015