Garth Nix - Clariel

(2015) 25.03.2015

Akcja powieści rozgrywa się 600 lat przed narodzinami Sabriel, bohaterki oryginalnej trylogii. Tym razem główną bohaterką jest Clariel, młoda dziewczyna, która najbardziej na świecie lubi przebywać pośród dziczy lasu. Marzy jej się, by pewnego dnia zostać jednym z Pograniczników i spędzać życie jako łowca i strażnik. Wszystko zmienia się, kiedy jej matka zostaje przyjęta do Gildii Jubilerów w mieście Belisaere. Clariel musi wtedy dołączyć do Akademii, gdzie ma się nauczyć wszystkiego co niezbędne w życiu arystokratycznych elit. Na szczęście szybko okazuje się, że Clariel posiada wyjątkowe cechy – jest dziedziczką wielkiego Abhorsena, pilnującego, by świat zmarłych nie przenikał do krainy żywych. Posiada również cechę berserku, trudnego do opanowania gniewu, który daje jej jednak nadludzką siłę. Za namową nauczyciela magii, Clariel dołącza do grupy spiskowców, walczących z demonami. Celem bohaterki jest jednak przede wszystkim ucieczka z miasta i powrót do lasu, a nowo poznani przyjaciele mają jej w tym pomóc...

Oryginalny tytuł: Clariel. The Lost Abhorsen
Przekład: Agnieszka Kuc
Wydanie: I
Data premiery: 26 marzec 2015
Format: 123x197 mm
Oprawa: broszurowa ze skrzydłami
Liczba stron: 488
ISBN: 978-83-08-05502-1
Wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie

RECENZJA:

Na książkę Gartha Nixa, przenoszącą czytelnika do świata Starego Królestwa, przepełnionego Magią Kodeksu oraz nekromancją, musiałam czekać długo. Dopiero 26 marca tego roku miała miejsce premiera czwartego tomu, zatytułowanego „Clariel”. W końcu się go doczekałam i jak tylko książka trafiła w moje ręce, nie mogłam oderwać się od lektury nawet na chwilę, dopóki nie przewróciłam ostatniej strony.   

Jestem Clariel, córka Harevna oraz Jaciel, najlepszego złotnika, a właściwie złotniczki, w całym Starym Królestwie. Do tej pory mieszkałam w Estwael, pięknym miejscu nieopodal Wielkiego Lasu. Moim marzeniem jest praca Pogranicznika, możliwość wędrówki wśród drzew i zamieszkujących knieję zwierząt. Jednak rodzice zupełnie mnie nie rozumieją, chcą ułożyć mi życie według swoich poglądów. Według nich powinnam znaleźć przyjaciół i męża wśród arystokratycznych elit Królewskiego Miasta Belisaere. Jednakże ja w tej krainie, pełnej kamienia i ludzi, po prostu się duszę, nie potrafię znaleźć dla siebie miejsca. Czuję w głębi mojego serca, że nie jest ono dla mnie odpowiednie. Pełnia szczęścia to proste życie w leśnej głuszy. Już nie mogę się doczekać, kiedy będę mogła położyć się na leśnej polanie i słuchać przepięknego śpiewu ptaków. Jednak wkrótce okaże się, że przyszłość, jaka mnie czeka, jest zupełnie inna od moich marzeń.

Wielu czytelnikom literatury fantasy nie trzeba przedstawiać australijskiego pisarza Gartha Nixa, ponieważ obecnie panuje prawdziwy boom na jego powieści. W listopadzie 2014 roku nakładem Wydawnictwa Literackiego ukazało się nowe wydanie trylogii o Starym Królestwie, w którego skład wchodzą tomy „Sabriel”, „Lirael” i „Abhorsen”.  Do momentu reedycji, książki te były trudno dostępne, a na allegro ceny potrafiły osiągnąć zawrotne kwoty. Na szczęście teraz sytuacja się zmieniła i można nabyć je bez problemu.

„Czy to wędrowiec wybiera drogę, czy raczej droga wybiera wędrowca? [s. 480]”

Akcja książki rozgrywa się w Starym Królestwie, niemal sześćset lat wcześniej niż wydarzenia opisane w „Lirael” oraz jej kontynuacji „Abhorsenie”. Główną bohaterką powieści jest siedemnastoletnia Clariel, córka najlepszej złotniczki w całym kraju. Powieść rozpoczyna się tuż po przeprowadzce całej rodziny nastolatki do Belisaere, stolicy państwa. Początkowo dziewczynie wydaje się, że w mieście się nic nie dzieje, lecz z czasem okazuje się, że jest zupełnie inaczej. Król nie ma najmniejszego zamiaru rządzić, następczyni tronu uciekła i nie daje znaku życia. Wielkie Cechy pragną przejąć władzę, najbiedniejsi głodują i wznoszą bunt. Abhorsen, zamiast oczyszczać świat z istot Wolnej Magii oraz zmarłych, od lat nie wykonuje swoich obowiązków, tylko rozmiłował się w polowaniach. Dodatkowo w Starym Królestwie znajomość Magii Kodeksu jest uważane przez arystokrację za całkowicie passe, to zajęcie dla mieszkańców prowincji. Innymi słowy świat stanął na głowie i nikt nie wykonuje tego, co jest jego obowiązkiem. Takie wprowadzenie do historii całkowicie mnie zaskoczyło, lecz jednocześnie spodobało się, bowiem odróżnia najnowszą powieść Nixa od wcześniejszych tomów.

„Clariel” to także opowieść o rodzinie, tym jak bardzo pogmatwane potrafią być relacje pomiędzy jej członkami. Najbliżsi dziewczyny są zajęci pracą i prowadzeniem intratnego biznesu, w tym przypadku tworzeniem wyrobów ze złota. W pasji tworzenia zapomnieli, że ktoś bardzo ich potrzebuje. Mają własną wizję jak powinna wyglądać przyszłość córki, ba, nawet matka Clariel, Jaciel, stwierdziła, że jej rodzice nie rozumieli, natomiast ona doskonale zna swoją potomkinię i wie, co będzie dla niej najlepsze. Jednak te słowa są pełne hipokryzji, ponieważ ta wspaniała twórczyni przepięknych przedmiotów nie słucha tego, co mówi jej dziecko, w sumie nawet nie ma czasu, aby z nią porozmawiać, ponieważ zajęta jest pracą, w której całkowicie się zatraca. Clariel ciągle powtarzała swoim rodzicom, że pragnie żyć w Wielkim Lesie, z dala od ludzi, jednak oni uważają to za kompletną głupotę i starają się ignorować pragnienia dziewczyny. Relacje rodzinne, opisane w książce, istnieją w życiu realnym i nie są wymysłem pisarza. Wielu z nas miało znajomych, których mama i tata starannie zaplanowali całe życie swojego dziecka, nie zwracając uwagi na jego własne marzenia czy pragnienia. Potem w dorosłe życie wchodzi sfrustrowany młody człowiek, bowiem jego energia i pasja do działania została stłamszona we wczesnym dzieciństwie. Clariel, mimo że nie jest rozumiana przez swoich opiekunów, jest uparta i niezwykle zdeterminowana, aby wieść życie, jakie sama sobie zaplanowała, nie oglądając się na opinie innych. Codziennie myśli, w jaki sposób wydostać się z nieprzyjaznego jej środowiska. Nie przyjmuje do wiadomości, że może jednak będzie jej lepiej w tym nowym miejscu i nawet nie chce przynajmniej zapoznać się z tym, co jest w stanie zaoferować Belisaere. W pewnym momencie podczas lektury ogarnął mnie smutek oraz żal ze względu na główną bohaterkę, ponieważ uzmysłowiłam sobie, że z wielkim prawdopodobieństwem nie będzie jej dane spełnić swoich marzeń o spokojnych, cichym życiu w leśnej głuszy. Przez całą książkę los podkłada dziewczynie kłody po nogi, a ona próbuje przebrnąć przez dany problem na swój sposób, co nie zawsze wychodzi tak, jak powinno.                                                           

Wszystkie wydarzenia opisane w powieści toczą się wartko, nie ma żadnych nagłych przestojów czy przyśpieszeń w akcji. Powieść tak mnie wciągnęła, że nie mogłam oderwać się od lektury. Całkowicie zatopiłam się w „Clariel”, chłonęłam ją całym swoim umysłem i byłam niebywale szczęśliwa, że mogę przenieść się z znany mi już świat. Została ona napisana niezwykle plastycznym językiem, tak, że nie miałam żadnego problemu z zamknięciem oczu i wyobrażeniem sobie kamiennych murów Belisaere oraz wspaniałych lasów Starego Królestwa.

„Clariel” autorstwa Gatha Nixa jest pozycją nie tylko dla młodych ludzi czytających z zamiłowaniem literaturę fantastyczną, ale i też dla tych starszych. Traktuje o tym, że każdy człowiek może inaczej definiować pojęcie szczęścia, oraz o tym, co może nieść ze sobą niezrozumienie drugiej osoby. Po książce spodziewałam się podobieństwa do wcześniejszych części, lecz nie znalazłam jej tu, autor całkowicie mnie zaskoczył. Na samym końcu „Clariel” pisarz zdradził, że pracuje nad historią, która będzie miała miejsce pół roku po wydarzeniach opisanych w „Abhorsenie”. Już nie mogę się doczekać i wiem, że jej treść będzie niezwykle wciągająca. 

Urszula Guzowska, 20.04.2015

SABRIEL - Garth Nix

Tytuł oryginalny: Sabriel
Tłumaczenie: Ewa Elżbieta Nowakowska
Wydawnictwo: Literackie
Rok wydania: 2014
Trylogia: Stare Królestwo, tom 1
Oprawa: miękka ze skrzydełkami
Liczba stron: 360
ISBN: 978-83-08-05436-9

Garth Nix to australijski pisarz literatury fantasy skupiający się głównie na powieściach skierowanych do młodzieży. Jest autorem serii Siódma Wieża oraz Klucze do Królestwa, jednak największą sławę przyniosła mu trylogia Stare Królestwo. Otwiera ją powieść zatytułowana "Sabriel", po raz pierwszy wydana w 1995 roku. Choć minęło dwadzieścia lat odkąd po raz pierwszy trafiła ona w ręce czytelników, nie straciła na swej wartości. Nadal zachwyca kolejnych miłośników fantastyki, którzy dzięki niej mają możliwość wkroczenia do tajemniczego, pełnego magii i śmiertelnie niebezpiecznego świata Starego Królestwa, po którego ścieżkach przechadzają się Zmarli...

Przed osiemnastu laty, dwa lata po upadku ostatniego Regenta, w Starym Królestwie na świat przyszła dziewczynka, której nadano imię Sabriel. Jej ojciec, a zarazem Abhorsen, chcąc uchronić ją przed niebezpieczeństwami grożącymi jej ze strony Zmarłych oraz tworów Wolnej Magii, wysłał ją za Mur do Ancelstierre, gdzie króluje wiedza i technologia, i umieścił w Wyverley College, szkole dla młodych dam z wyższych sfer, w której jako jedynej po tej stronie Muru uczono jeszcze Magii Kodeksu. Lata mijały, a Sabriel z małej dziewczynki wyrosła na młodą kobietę. Z ojcem, ze względu na ciążące na nim obowiązki związane z funkcją Abhorsena, widywała się w ściśle określonych przez niego terminach. Jednakże ostatnim razem się nie pojawia. Zamiast niego przybywa do szkoły jego Posłaniec przynosząc miecz oraz przybory jej ojca, narzędzia nekromanty. Wszystko wskazuje na to, że coś złego spotkało Abhorsena.

Sabriel, nie zdając sobie sprawy, jakie niebezpieczeństwa mogą czyhać na nią po drodze, postanawia wyruszyć do Starego Królestwa, by tam odnaleźć ciało ojca. Podejrzewa, że został on uwięziony za którąś z Bram w Królestwie Zmarłych, a odnajdując jego ciało będzie mogła uwolnić go ze Śmierci i przywrócić do Życia. Tylko czy nie jest już za późno na ratunek? I czy zdoła go odnaleźć? Co takiego mogło go zatrzymać i uwięzić w Śmierci? Z czym bądź kim będzie musiała zmierzyć się po drodze? I czy ktokolwiek wyciągnie do niej pomocną dłoń?

Świat wykreowany przez Gartha Nixa jest doprawdy niesamowity. Mroczny i niebezpieczny. Pełen żywych, wysublimowanych opisów i niepowtarzalnego klimatu. Przypomina mi nieco ten stworzony przez George Martina w jego cyklu Pieśń Lodu i Ognia, w którym również pojawia się Mur oddzielający dwa światy - zwyczajny od tego tajemniczego, magicznego, w którym żyją istoty o niebywałej mocy mogące zagrozić bezpieczeństwu ludności żyjącej po drugiej stronie Muru. W trylogii Nixa Mur oddziela świat nauki, bliższy naszej współczesności od magicznej krainy, w której jeszcze przed dwustu laty na tronie zasiadał Król ze swą małżonką, a gdzie obecnie panoszą się Zmarli i twory Wolnej Magii (np Margrue, Stilkeny, krwawe wrony czy Mordikanty). A wszystko przez to, że zniszczeniu uległy Wielkie Kamienie Kodeksu, dotąd chroniące Stare Królestwo przed przenikaniem do niego istot pochodzących z drugiej strony, ze Śmierci. Odpowiedzialną za to istotą jest jeden z Wielkich Zmarłych, Wtajemniczony, a zarazem największy wróg ojca Sabriel, Kerrigor. Czyżby to on stał za jego uwięzieniem?

"Kiedy zostaje się Abhorsenem, wiele się traci. Brzemię odpowiedzialności za tylu ludzi bezlitośnie niszczy nasze prywatne więzi, przeciwności i wrogowie zabijają w nas czułość, nasze horyzonty się zawężają."

Rola Abhorsena nie jest łatwa. Ignoranci mogli by uznać, że osoby nimi będące są po prostu nekromantami. Jednakże nic bardziej mylnego. Nekromanta wskrzesza umarłych, przywraca dusze do Życia zakłócając tym samym równowagę w świecie. Tymczasem zadaniem Abhorsena jest sprawienie, by Zmarli ponownie udali się na spoczynek. Na tych, którzy nie chcą poddać się ich woli, nakładane są więzy i siłą odprawiani są do Śmierci, Królestwa Zmarłych. Abhorseni czynią to za pomocą przytroczonych do pasa dzwonków o różnej wielkości i barwie dźwięku. Posługiwanie się nimi wymaga jednak ogromnej wiedzy oraz wprawy. Niewłaściwe ich użycie może doprowadzić nawet do śmierci...

"Jeśli teraz ona była Abhorsenem, kim był jej ojciec? Czy i on miał niegdyś imię, które utracił przyjmując na siebie obowiązki Abhorsena? Wszystko, co jeszcze parę dni temu zdawało się stałe i pewne w jej życiu, rozpadało się na kawałki. Nie wiedziała nawet, kim naprawdę jest ona sama, a zewsząd zjawiały się same kłopoty (...)."

Wychowywana za Murem Sabriel dorastała z dala od niebezpieczeństw i prawdy o Starym Królestwie. Teraz, wkraczając do tego niby znanego (wszak się tu urodziła), a jednak zupełnie obcego jej świata czuje się totalnie zagubiona. I nic w tym dziwnego. Co prawda odebrała podstawowe nauki dotyczące magii w szkole, do której uczęszczała, jednakże w zderzeniu z rzeczywistością Starego Królestwa szybko dociera do niej, jak wielką jest ignorantką i jak niewiele wie na temat tego, co znajduje się za Murem. Nie dość, że zmuszona jest stawić czoła nieznanemu, to na dodatek musi się szybko uczyć prawideł rządzących tym światem. Porażka oznacza jedno - śmierć. W trakcie lektury jesteśmy świadkami stopniowej metamorfozy głównej bohaterki. Kolejne wyzwania, którym jest poddawana, sprawiają, że na naszych oczach dorasta i powoli, krok po kroku, przeobraża się w tę, której rolę przyszło jej teraz odgrywać, w Abhorsena.

"Czy to idący wybiera drogę, czy droga idącego?"

Dobre pytanie. Ja wybieram drogę Starego Królestwa. Po przeczytaniu "Sabriel" mam ogromną ochotę na powrót do tego świata, dlatego też liczę na to, że szybko w me ręce trafi kontynuacja - Lirael. Wam tymczasem polecam gorąco pierwszy tom trylogii Stare Królestwo. Jeśli jesteście miłośnikami fantastyki, światów pełnych magii i tajemnic, wartkiej akcji, treści pełnych emocji, ale też humoru, zombie (bo tak przecież nazwać można Zmarłych kroczących wśród żywych), niebagatelnych pełnokrwistych bohaterów, albo po prostu świetnie opowiedzianych historii, koniecznie sięgnijcie po "Sabriel".

Sylwia Węgielewska, ocena: 5/6, 18.03.2015
 

STARE KRÓLESTWO/ OPOWIEŚCI O STARYM KRÓLESTWIE - Garth Nix

 Postanowiłam spróbować swoich sił jako recenzentka, bo skoro czytam po 10 książek miesięcznie, to niechaj naród ma z tego jakiś pożytek :-)
Recenzentów jest dużo, ale większość pisze o znanych oraz ogólnie dostępnych książkach. Ja kolekcjonuję unikaty, białe kruki, do przeczytania których chce Was zachęcić w kilku treściwych zdaniach.

Wybór padł na moją ukochaną trylogię dark fantasy autorstwa Gartha Nixa o Starym Królestwie.
Co jest w niej takiego wyjątkowego, oprócz tego, ze jest szalenie trudna do zdobycia i skolekcjonowania?
To ciężki, mroczny klimat, niebanalna puenta, ciekawie przedstawione zasady działania magii, niegłupie postaci, brak infantylnego wątku miłosnego, epickie przygody, no i TRUPY!
Mamy tu trupy żywe, stojące, leżące, czołgające się, rozczłonkowane, gnijące, z flaczkami na wierzchu i z flaczkami w środku. Trupy na zimno, zamrożone a'la lody, lekko podpieczone, złośliwe, durne, anemiczne, tępe, samotne oraz w towarzystwie najbardziej wyrafinowanych, potężnych, przerażających monstrów, stworów i demonów.
No i jeszcze raz trupy, wszędzie TRUPY!

Tak wiem, że moja fascynacja jest nieco niepokojąca i kwalifikuje mnie do leczenia zamkniętego, o czym zresztą mój psychiatra często wspomina, ale kiedy nadejdzie w końcu zombie apokalipsa, to ja będę doskonale przygotowana, w odróżnieniu od w/w konowała hehe.

W telegraficznym skrócie o puencie.
Akcja trylogii dzieje się w dwóch skrajnie odmiennych państwach, które oddziela od siebie magiczny MUR.
Ancelstierr poza granicą z Murem, nie różni się niczym od przeciętnego, anglojęzycznego kraju.
Natomiast Stare Królestwo- czyli pełna magii i niebezpieczeństw dzicz zza Muru, jest spełnieniem marzeń maniaka fantasy, albo i horroru (który dodatkowo przeszedł gruntowne przeszkolenie u Beara Grylsa). Są tu przedziwne stwory, nekromanci oraz Nekromanci, a raczej Abhorseni, mający za zadanie pilnować Granicy pomiedzy światem Żywych oraz Umarłych. Plus oczywiście trupy, którymi zabawiają się nekromanci :-)
Więcej nie napiszę, żeby zbyt wiele z fabuły Wam nie zdradzić oprócz jednego, mojego ulubionego motywu, ponieważ jestem sadystką i chcę Wam odebrać spokojny sen na wiele tygodni :-) i podkręcić Wasz apetyt na to cudo (oczywiście oprócz hordy rozkładających się słodziaków, które są argumentem nie do przebicia): magiczny, najurokliwszy z urokliwych domek z krwisto czerwonym dachem, otoczony z każdej strony wodą/ wodospadem/ pułapkami wodnymi- widok, jak z magicznego malowidła. A w środku domku czeka na główną bohaterkę wredny, złośliwy, zaczarowany, nadęty, puchaty, mruczący, perfidny, nienażarty, pełen niespodzianek gadający kot Mogget, będący zaklęta w słodziaka złą i cholernie inteligentną oraz potężną siłą/ duchem/ dżinem/ bogiem.

Garth Nix wydał wiele serii, które szybko stały się bestsellerami w Jego rodzinnej Australii, lecz u nas jedynie trylogia STAREGO KRÓLESTWA została wydana w całości.
Cykl SIÓDMA WIEŻA, składający się z 6 części został przez nasze wydawnictwa jedynie napoczęty (dwie pierwsze części: UPADEK, WIEŻA ). Seria KLUCZE DO KRÓLESTWA, których części przypadają na każdy dzień tygodnia, została wydana jedynie do SOBOTY (DOSTOJNA SOBOTA). A szkoda, bo facet niesamowicie pisze i jestem pewna, ze Jego powieści/ cykle usatysfakcjonowałyby niejednego wyjadacza moli z dobrych knig :-)

Każdemu pasjonacie dark fantasy polecam zapoznanie się z tą niezbyt popularną w Polsce trylogią, o jakże obiecująco brzmiących tytułach: „Sabriel”, „Lirael”, „Abhorsen”.
 

Beata Smółkowska